Interview Nansi Van Geetsom: ‘Niet alleen interieur maar ook diensten herontwerpen’

Vorig jaar richtte Nansi Van Geetsom op de campus Mechelen van de Thomas More Hogeschool de Studio Interieur & Service Design op, een afstudeerspecialisatie van de opleiding Interieurvormgeving. De studenten moeten er in het kader van hun eindwerk concepten ontwikkelen waarbij interieurvormgeving en functionele dienstverlening samengaan. Tijdens het eerste academiejaar hebben ze zich toegelegd op onder meer woonzorgomgevingen voor ouderen.

“Dit afstudeertraject is nieuw voor Vlaanderen en maatschappelijk zeer relevant. Service design is een ontwerpdiscipline die de designmethodiek inzet om nieuwe, waardevolle diensten te ontwerpen en bestaande diensten te optimaliseren”, licht Van Geetsom toe. “Afgelopen jaar hebben onze derdejaarsstudenten aan de woonzorgomgeving van morgen gewerkt via een reëel project. Woonzorgcentrum Hof van Egmont in Mechelen zal een grondige reconversie krijgen, naar plannen van EGM-architecten uit Dordrecht en Llox Architecten uit Antwerpen.”

Ze vervolgt: “Onze studenten ontwierpen nieuwe diensten en de noodzakelijke semi-publieke ruimtes voor de ouderling van de toekomst. Hun doel was ervoor te zorgen dat zorgomgevingen niet worden gezien als het wachtkamertje voor de dood, maar als een nieuw thuis waar respect, eigenwaarde en zelfstandigheid hoog in het vaandel staan. Een plek waar je niet hóeft te vereenzamen.”

Geen hobby’s op bevel
Het Hof van Egmont werkte al samen met een lagere school. “Dit bracht studente Anne-Leen Vanbrusselen op het idee om deze samenwerking te intensiveren en uit te breiden. Ze ontwierp een ruimte waarin ouderen aan kinderen verhalen kunnen vertellen over vroeger en zo een deel van ons roerend erfgoed kunnen doorgeven.” Muriël Van Elderen tekende voor het nieuwe Hof van Egmont een toeristisch informatiekantoor. “‘Beeld naar Buiten’ moet alle troeven van de zorgomgeving tonen. Er zijn ook producten te koop die de bewoners vroeger maakten: soep van toen, confituur enzovoorts. Uiteraard gebeurt dit met hulp van de animatoren. Deze (project)soep wordt overigens ook verdeeld met een soepmobiel.” Van Elderen gaf het dienstencentrum ook afzonderlijke ruimten, waarin de bewoners zich kunnen toeleggen op hun eigen hobby. “Daarmee stappen we af van hobby’s op bevel, zoals bloemschikken met twintig mensen tegelijk.” Leen Verheyen en Simone Vestjens gebruikten dierentherapie om ouderen te laten samenkomen, hen te activeren en gesprekken op gang te brengen. De ideeën van de studenten overstijgen niet alleen de klassieke, maar ook de recentere patronen van een woonzorgcentrum. Naast kleine kinderen moeten ook studenten er een nuttige plaats krijgen. Zo bedacht Jaco Elzevier de integratie van studentenkamers op de site. “Studenten mogen er wonen tegen een zeer voordelige prijs (70 euro per maand), maar moeten wel maandelijks dertig uur vrijwilligerswerk uitvoeren in het zorgcentrum. Dat kan bestaan uit begeleiding in computer- en internetgebruik, maar ook uit meer traditionele activiteiten zoals wandelen of de oudere bewoners begeleiden naar activiteiten.” Heel wat studenten zetten de senioren weer aan het werk. Daarbij speelden ze in op actuele trends: Caroline van der Kelen tekende een ‘breibar’ door en voor ouderen én jongeren, Christa Melis een koffieservice voor de kapsalon – voor alle senioren én medioren in Mechelen – en Lore Drijkoningen dacht aan voorlezen en fruit schillen in de naschoolse opvang op de site. Evy De Bousser, Melissa Cammers en Elien Willems ontwierpen een aangepaste, veeleer medisch geaccentueerde welness. “Want ook op je tachtigste wil je je nagels laten lakken, gezonde smoothies drinken of genieten van de infraroodcabine.” Janka Pas speelde in op het gegeven dat veel ouderen in het woonzorgcentrum hun tuin missen. “De overdekte zomertuin met aangepast meubilair en speciale gereedschappen zorgt ervoor dat mensen ook op oudere leeftijd nog in de tuin kunnen werken. De oogst wordt overigens gebruikt in de workshopruimte en brasserie van Khadja Tits.” “De concepten voor dienstverlening en omgeving die deze en andere studenten ontwikkelden, zijn gebaseerd op onderzoek en op gesprekken met de (toekomstige) gebruikers. Ze hebben alle concepten tot in detail uitgewerkt: er zijn maquettes en 3D-beelden. Die hebben we op het eind van het academiejaar tentoongesteld.”

Mens centraal
De bouwwerken aan het Hof van Egmont beginnen in de loop van 2016. “Er is nog geen garantie dat de ideeën van onze studenten in de praktijk zullen worden uitgevoerd”, geeft Van Geetsom toe. “Maar dit weerhoudt ons er niet van verder te gaan op de ingeslagen weg. In november leggen we de projecten voor de niet-commerciële ruimten en diensten voor aan personeelsleden, bewoners en hun familieleden. Dit academiejaar bestuderen we commerciële diensten zoals een supermarktje, een wijnbar, een wekelijkse roomijskar of het aanbieden van snacks buiten de maaltijden. In latere jaren kunnen we dan scholen of andere publieke voorzieningen behandelen, in plaats van woonzorgcentra. Het basisidee blijft dat ontwerpen meer is dan design of spektakel en altijd de mens centraal moet stellen. Daarom besteden we zoveel aandacht aan het bedenken en uitwerken van wat de dienstverlening mogelijk maakt.”

Tekst: Koen Mortelmans
Foto’s: Thomas More Hogeschool

Over Nansi Van Geetsom
Nansi Van Geetsom is interieurarchitecte en onderwijskundige. Ze is actief binnen de opleiding Interieurvormgeving aan de Thomas More Hogeschool in Mechelen. Daar is ze ook coördinator interieur en design voor de internationale (Erasmus) studentenuitwisselingen.